BASINÇLI KAPLAR
İşletmelerde; İş Sağlığı ve Güvenliği yönünden, basınçlı kapların tesisatlarının ve emniyet elemanlarının güvenli şekilde
kullanılması için, bu ekipmanların periyodik olarak sızdırmazlık, aşınma, korozyon, deformasyon, çatlak, basınç, bağlantı
hatları vb. kriterlerinin test ve kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
Bu kontrollerin yapılmaması durumunda ekipmanların hasar görmesi, çalışanlara zarar vermesi ve üretimi olumsuz
etkilemesi işletmelerde kaçınılmaz bir sonuç olarak ortaya çıkmaktadır.
İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ve 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu gereği
0,5 Bar ve daha yüksek işletme basıncına sahip tüm basınçlı kapların Periyodik Kontrollerinin yapılması zorunludur.
Basınçlı Kap, Tesisatlarının ve Ekipmanlarının Periyodik kontrol aralığı ve kriterleri standartlar ile belirlenmemiş iş
ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır. Bu hususlar, imalatçı tarafından
belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik kontrolü, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi
gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır.
Belirlenen periyodik kontrol aralığının bu Yönetmelikte belirtilen istisnalar dışında bir yılı aşmaması gerekir.
Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır. Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece
işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır. Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan
zorunlu şartlar gereğince (işletme ve tesislerin uygun olmadığı durumlar ve/veya basınçlı kap ve ekipmanlarının
durdurulamadığı hallerde) hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda
belirtilen (TS EN ISO 9712 Standardına göre eğitim almış kişiler tarafından) tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir.
Bu durumda, düzenlenecek periyodik kontrol raporlarında bu husus gerekçesi ile birlikte belirtilir.
HİZMETLERİMİZ
▶ Buhar Kazanları
▶ Hava Tankları (Kompresörler)
▶ Kalorifer Kazanları
▶ Otoklav
▶ Boyler
▶ Genleşme Tankları
▶ Hidrofor Tankları
▶ Sıvılaştırılmış Gaz ve Akaryakıt Tankları (LPG ve Benzeri)
▶ Kızgın Yağ ve Kızgın Su Kazanları
▶ Buhar Jeneratörleri
▶ Emniyet Ventilleri
▶ Basınçlı Sıvı Tankları ve Tesisatları
▶ Sanayi Gazları ve Depolama Tankları
▶ Tehlikeli Sıvıların Bulunduğu Tank ve Depolar
EKİPMAN ADI |
KONTROL PERİYODU |
PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ |
| Buhar Kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl |
TS 2025, TS EN 12952-6 ve TS 377-5 EN 12953-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kalorifer Kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 13445-5, TS EN 303-1, TS EN 303-3 ve TS EN 303-5 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Taşınabilir Gaz Tüpleri (Dikişli, Dikişsiz) | Standartlarda süre belirtilmemişse 3Yıl | TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968, TS EN 14876 ve TS EN ISO 16148 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Taşınabilir Asetilen Tüpleri | TS EN ISO 10462 standartında belirtilen sürelerde | TS EN ISO 10462 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır |
| Manifoldlu Asetilen Tüp Demetleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN ISO 13088, TS EN 13720 ve TS EN 15888 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Manifoldlu Tüp Demetleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 13385, TS EN ISO 10961 ve TS EN 15888 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Sıvılaştırılmış Gaz Tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü)(1) | 10 Yıl | TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Sıvılaştırılmış Gaz Tankları (LPG, ve benzeri) (yer altı)(1) | 10 Yıl | TS EN 12817, TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kullanımdaki LPG Tüpleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 1440 standartında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Basınçlı Hava Tankları (2), (3) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1, TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
| Kriyojenik Tanklar | 10 Yıl | API 620, API 650, API 653, API 2610 standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
(1) LPG tanklarında bulunan emniyet valfleri ise 5 yılda bir kontrol ve teste tabi tutulur.
(2) Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit
donanımı.
(3) Kademeli sıkıştırma yapan kompresörlerin her kademesinde hidrostatik basınç deneyi, basınçlı hava
tankları ile bunların sabit donanımlarının, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılır.
(4) Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır.
(5) Tahribatsız muayene yöntemleri kullanılır.
(*) Periyodik kontrol süreleri API 510 standartı esas alınarak belirlenen basınçlı ekipmanlarda; basınçlı
ekipmandaki içerik (basınç ve benzeri) kayıpları ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen bozulmalar
dikkate alınarak yapılan risk değerlendirmesi ve yönetimi çerçevesinde belirlenen periyodik kontrol süreleri,
ekipmanın kalan ömrünün yarısını ve her halükarda beş yılı aşmaması gerekir.
(**) Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup
burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların
da dikkate alınması gerekir. Kapsamı periyodik kontrolle sınırlı olmayan standartlar için periyodik kontrole
ilişkin hükümler uygulanacak, imalata yönelik test ve deneyler uygulanmayacaktır.
